Juryrapport ARC22 Interieur Award
Symbiose van disciplines waar gebruiker centraal staat
De jury van de ARC22 Interieur Award wijst het ontwerp voor de Tijdelijke huisvesting Eerste Kamer en Raad van State door Happel Cornelisse Verhoeven aan als winnaar. Dit project is daarmee verkozen boven de twee andere genomineerden: Winkel Parfuma te Hove door PUUR interieurarchitecten en de Huidenclub te Rotterdam door Atelier Tomas Dirrix.
Tekst Charlotte Thomas
Procedure
Op donderdag 1 september vond de eerste juryvergadering plaats voor de ARC22 Interieur Awards bij Cosentino City Amsterdam. De Architect formuleerde een aantal beoordelingscriteria op vlak van de opgave, gebruik, techniek en esthetiek. Belangrijk voor een goed interieurontwerp is het welzijn van de gebruiker. In hoeverre zijn de wensen en gebruikers vertaald in het ontwerp? De overige criteria omvatten het belang voor samenhang tussen de verschillende disciplines, duurzaamheid, gebruikte materialen, kleurgebruik en technieken.
De jury van de ARC22 Interieur Award vond deze criteria een minimale vereiste. Hun aandacht ging dit jaar extra uit naar de schaal van complexiteit, de actuele ontwerpvraagstukken en de impact van het project binnen de geldende context. De jury onderzoekt met hun selectie het spanningsveld tussen interieurarchitectuur als zelfstandige discipline, die een ruimtelijk kwaliteit ontwikkeld door dicht op de huid van de gebruiker te zitten enerzijds, en anderzijds een betekenisvolle relatie aangaat met de stad, het gebouw de aanwezige ruimtelijke kwaliteit. Ook het buikgevoel had in zekere mate zeggenschap in sommige keuzes.
Voorafgaande aan de eerste vergadering maakte elk jurylid op basis van zijn of haar expertise een selectie van vijf uit de ingezonden projecten (longlist van 38 projecten). De verschillende invalshoeken dienden als basis voor de discussie tijdens de juryvergadering. Na het unaniem vaststellen van de drie nominaties was de jury nieuwsgierig om de projecten in levenden lijve te mogen ervaren, en had ze een aantal prangende vragen voor de projectarchitecten. Deze werden beantwoord tijdens een fysiek projectbezoek op donderdag 8 september. Hierna volgde een waardevolle discussie om uiteindelijk de knoop door te hakken en de winnaar te benoemen.
Beoordeling inzendingen
Het enthousiasme voor de ARC22 interieur award was dit jaar goed te merken. De redactie heeft na lang beraad een mooie longlist van maar liefst 38 projecten samen kunnen stellen, ruim het dubbele van vorig jaar. Opvallend was de variëteit in de inzendingen.
Hoewel de jury met plezier deze inzendingen doornam, vond ze het moeilijk om de immens gevarieerde lijst aan projecten langs één meetlat te leggen. De diversiteit op vlak van opgaves, van het interieur van een privé woonhuis tot het inrichten van kantoorcomplexen, leverde wat gesprekstof op. Want hoe maak je de afweging?
Ten eerste liet de jury zich leiden door de kwaliteit van ieder project (via het aangeleverde beeldmateriaal) om ze vervolgens te toetsen aan de beoordelingspunten. Ten tweede kwam er een discussie voort over het vak interieurarchitectuur: het is meer dan het plaatsen van planten, meubels, trendgevoelige kleuren toepassen en een stilistisch geheel creëren. Interieurarchitectuur hoort (nog meer) in het vaarwater te komen van architectuur en stedenbouw. De verschillende schaalniveaus, van het detail, de materialen, de architectuur, en zelfs de stedenbouwkundige setting, horen samen te werken. De jury bepleit een symbiose van de disciplines om een geslaagd interieurontwerp voort te brengen waar de gebruiker(s) centraal staat.
DRIE NOMINATIES
De jury was enthousiast over de kwaliteit van de groep inzendingen en nomineerde doelbewust verschillende typologieën: een open winkellandschap, een nieuwe presentatie en productieruimte voor hedendaagse cultuur en een tijdelijke huisvesting van een overheidsinstelling. De drie uiteindelijke nominaties leggen elke op een eigen manier in hun interieurontwerp de focus op de beoogde gebruiker en spelen met het begrip tijdelijkheid.
Winkel Parfuma, Hove
PUUR interieurarchitecten
↑ Beeld Ian Hermans
PUUR interieurarchitecten werden door de zaakvoerders van de beauty- en parfumwinkels benaderd om een nieuw dupliceerbaar winkelconcept te bedenken voor de inrichting van hun derde winkel in Hove.
De interieurarchitecten hebben volgens de jury achterhaalt wat de identiteit van Parfuma is, en wat de geëtaleerde producten nodig hebben om tot uiting te komen. De ontwerpkeuzes van de zaakvoerders en PUUR interieurarchitecten getuigen van lef en eigenwijsheid. Ze lopen niet aan de leiband van de desbetreffende beautymerken maar hebben hun eigen modulaire winkelconcept doorgevoerd, en dit waardeert de jury enorm.
Het retailontwerp voelt aan als een soort white cube, maar dan in monotoon grijs, waar de producten als kleurrijke toevoeging gelden. Deze verleiden de consument. Volgens de jury ademt het interieurontwerp gebruiksgemak uit: “Het is een slim ontwerp, die bijna museaal aanvoelt, met de focus op de consument.” Het interieur vormt een economische meerwaarde.
De buisvormige led-lijn van Artemide in het interieur benoemt de jury graag nog even. “Dit object acteert als interieur op zich. Het is een groot gebaar dat de ruimte samenpakt.” De jury meent dat PUUR interieurarchitecten integraal geslaagd is in het vertalen van de opdracht naar definitief interieurontwerp, en waardeert het ontwerp enorm. “Het is een waardige kandidaat.”
De Huidenclub, Rotterdam
Atelier Tomas Dirrix
↑ Beeld Max Hart Nibbrig
Atelier Tomas Dirrix heeft een ontwerp gemaakt voor de Huidenclub, een industrieel pand (leerlooierij) uit 1914 in het historische Diepeveen complex. Deze plek poogt een nieuwe presentatie en productieruimte voor hedendaagse cultuur te worden in Rotterdam. Het ontwerp van Atelier Tomas Dirrix werd gemaakt met minimale budgetten en streeft er naar op korte termijn een nieuwe functie aan het pand toe te kennen.
De jury stelt de ideologie achter het tijdelijke project op prijs, en is onder de indruk van het architectonische gebaar. “Minimale middelen met een maximale uitwerking!” Een schijnbaar eenvoudige, low budget en expressieve structuur zoekt de grenzen van de grote industriële hal op. Volgens de jury beweegt het demontabele interieurontwerp mee met de transformaties in het gebouw. “De Huidenclub is vanuit beperkingen voortgekomen binnen een tijdelijk kader.” Dit biedt ontwerpvrijheid volgens hen.
De Huidenclub omvat ateliers, werkplaatsen, presentatie- en expositieruimtes, een vergaderruimte en kantine. Een puntvormige gemeenschappelijke ruimte verbindt de verschillende gebruikers en biedt mogelijkheid voor presentaties. Een selectie van kunstenaars en ontwerpers zijn gevraagd meubels en objecten te maken voor de verschillende ruimtes. De jury hoopt de Huidenclub slaagt in zijn narratief. En het plan om kunstenaars, ontwerpers, curatoren en denkers samen te brengen, en een inclusief en groeiend ecosysteem te vormen, niet verloochend wordt.
Tijdelijke huisvesting Eerste Kamer, Den Haag
Happel Cornelisse Verhoeven
↑ Beeld Karin Borghouts
In het kader van de grootschalige renovatie van het Binnenhof zijn de Eerste Kamer en de Raad van State voor de aankomende verbouwingsjaren verhuisd naar het monumentale stadspaleis ‘Huis Huguetan’ aan het Lange Voorhout en de voormalige Hoge Raad uit de jaren ‘80 aan de Kazernestraat. Happel Cornelisse Verhoeven is gevraagd om het gebouwencomplex technisch gereed te maken en om het genadeloze contrast tussen beide gebouwdelen te verzachten met een nieuw, representatief interieurontwerp.
Om de interieureenheid tussen monument en uitbreiding te bekrachtigen, is voor alle representatieve ruimtes in het jaren ‘80 gebouw een nieuwe ‘voering’ ontworpen, als ware het moderne stijlkamers naar analogie met Huis Huguetan.
En de winnaar is ....
Happel Cornelisse Verhoeven
Na lang debatteren over de complexiteit van de opgaven, het tijdelijke en demontabele karakter van de drie projecten, erkent de jury unaniem de Tijdelijke huisvesting Eerste Kamer en Raad van State door Happel Cornelisse Verhoeven als de winnaar van de ARC22 Interieur Awards.
De jury is lovend over de wijze waarop de betrokken (overheids)partijen in samenspraak dit project hebben gerealiseerd. Van de meet af aan waren de opdrachtgever en de interieurarchitecten op een gelijkwaardige manier in samenspraak. Uniek aan dit project is dat de ontwerpmaquette geheel gerealiseerd is. Deze immense betrokkenheid is voelbaar in het eindresultaat. Dit project getuigt volgens de jury van goed opdrachtgeverschap in een complexe overheidsinstelling.
De jury prijst de beheersing, het vakmanschap, de eenheid in vormentaal en de gevonden tijdelijke samenhang tussen een historisch stadspaleis, Huis Huguetan, en een jaren ’80 gebouwencomplex. “Het is een tijdelijke oplossing maar de ingreep voelt niet tijdelijk aan. De beeldkwaliteit is niet tijdelijk.”
De ogenschijnlijke eenvoudige oplossing van ‘decorbouw’ roemt de jury. “Het decor fungeert als betekenisgeving binnen de politieke krachtvelden.” De gelaagdheid van details zijn knipoogjes naar de decoratie in het Binnenhof, maar dan in een geabstraheerde vorm.
Gevoelsmatig ervaarde de jury de tijdelijke ingreep niet als invasief. “Het ontwerp straalt een warme menselijke sfeer uit.” De hoge mate van losmaakbaarheid, en het spel van verhulling met de technische apparatuur kon de jury wederom uitermate waarderen. “Het hele ontwerp is als het ware een binnenvoering in een bestaande jas.” Happel Cornelisse Verhoeven Architecten hebben door het tijdelijke karakter van de opgave een zekere ontwerpvrijheid kunnen ervaren. Dit alles binnen de politieke en budgettaire druk deze opdracht met zich meebracht. “Het is een consequent ontwerp dat getuigt van een zekere monumentaliteit.”
Jury ARC22 Interieur Award
De jury van de ARC22 Interieur Award bestaat bestaat dit jaar uit Hans Reineke (Hollandse Nieuwe, voorzitter), Daniela Schelle (Interieurontwerper), Saskia van Stein (IABR), Bram Vanderbeke (Designer) en Charlotte Thomas (de Architect, secretaris).
De ARC22 Interieur Award is een initiatief van Cosentino en de Architect.