Podcast met Joost Roefs die door 'back to basic' een mooie gevel oplevert
“In Amsterdamcentrum zou ik een kalkhennepgevel niet zo snel toepassen”
↑ Beeld Annick Elzenga Tekst Janek Bosman
Soms hoeft mooie architectuur helemaal niet high-tech te zijn. Met een kalkhennepgevel laat architect Joost Roefs van het bureau De Twee Snoeken zien dat back to basic ook een mooie gevel oplevert. “In een bekisting gooi je de kalkhennep, en daarna ga je met z’n allen stampen.” In een nieuwe podcast praten Merel en Tracy door met Roefs over zijn keus voor kalkhennep.
Voor het gemeentehuis van Voorst in Twello heeft architect Joost Roefs met het bureau De Twee Snoeken een kalkhennep gevel gerealiseerd. Het ontwerp uit de jaren 80 van Broek en Bakema had een ‘mooie, heldere betonstructuur’. Roefs streed ervoor om dat beton niet weg te halen, maar het casco opnieuw te gebruiken. De rest van het gebouw is met onder andere hout en kalkhennep vernieuwd en aangebouwd.
De kalkhennepgevel paste hij toe toen stampleem, of rammed earth, niet geschikt bleek. Belangrijk verschil: waar stampleem dragend, maar niet isolerend is, is dat bij kalkhennep precies andersom. Dat kwam goed uit bij het gemeentehuis dat al een casco had, maar waarvan de thermische schil opnieuw gebouwd werd.
Low-tech gevel Het bouwen met kalkhennep is erg low-tech. “Je hebt hennep en kalk bij elkaar gegooid, en vervolgens gooi je die tegen de bekisting aan. Daarna stamp je met z’n allen, doe je de bekisting omhoog en doe je de volgende laag.” Met veertien stampende mannen en vrouwen werd ongeveer vijftien meter gevel per dag gedaan.
↑ Beeld Annick Elzenga
Uiteindelijk is het kalkhennep een pakket van 38 centimeter geworden. Met dunne strips hout wordt de muur verstevigd. Ander voordeel: het kalkhennep is niet eens heel veel duurder dan een traditionele spouwmuur. “Als de kosten de pan uit rijzen hadden we een andere discussie gehad, maar dat is nooit een probleem geweest.”
Volgens Roefs is het verbouwen van hennep ook heel voordelig voor de huidige akkerbouwers in Nederland. “Als je als boer drie of vier jaar maïs hebt geteeld, is de grond uitgedroogd. Met hennep voedt je de grond weer. Het is dus voor de boer, ook financieel, heel voordelig.”
Moeten we heel Nederland dus gaan volbouwen met kalkhennep gebouwen? Volgens Roefs hoeft dat niet, maar het is zeker een mooi materiaal. “In het centrum van Amsterdam zou ik het niet zo snel toepassen. We hebben in Twello laten zien wat er allemaal kán. Gebruik materialen daar waar ze goed zijn.”