‘Merel en Tracy praten door’ over (ge)bouwen met geschiedenis

door Merel Pit beeld David Meulenbeld

Binnen de architectuur is een grote verandering gaande, een stille weliswaar, maar wel eentje met een gigantisch impact. In plaats van dat architecten zich vooral bezighouden met nieuwbouw, werken ze steeds vaker aan renovaties, herbestemmingen en verbouwingen. Maar hoe bouw je voort op het bestaande? Hoe ga je om met de geschiedenis van de plek? Waar ken je waarde aan toe? En hoe neem je die nu mee in een nieuw verhaal? Samen met journalist Tracy Metz ga ik in drie podcastafleveringen op zoek naar antwoorden.

Als je het over gebouwen met geschiedenis hebt, dan heb je het o.a. over het oeuvre van Herman Hertzberger. Hij zit op zijn 90ste nog vol vuur en beschermt zijn gebouwen als ware het zijn kinderen. "Sloop is moord!" riep hij in de mircofoon. Hij zat aan tafel met Vita Teunissen van SteenhuisMeurs. Zij ziet erfgoed niet als een beperking maar als een handreiking: de oorspronkelijke gedachten achter een ontwerp zitten er immers al in besloten.

Voortbouwen op het bestaande doet Jan Peter Wingender het liefst door de historische gelaagdheid te respecteren en er vervolgens een nieuwe laag aan toe te voegen, die zich op een vanzelfsprekende manier voegt. Hij ging in gesprek met Dikkie Scipio die tegenover de sterke architectuur van het oorspronkelijke ontwerp een sterke nieuwe architectuur zet, zoals ze heeft gedaan bij het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen.

In de laatste aflevering waren Sjoerd Soeters en Michelle Provoost te gast. Soetersis van mening dat er zoveel is bedacht in de geschiedenis dat het dom is om dit niet te gebruiken. Op de vraag of een historische referentie altijd het uitgangpunt van zijn ontwerpen is, schudt Soeters opmerkelijk ‘nee’: ‘eerst moet je de stedenbouw baseren op de maat van de openbare ruimte, de architectuur is volgend’.

Provoost vertelt over dat de liefde voor architectuur ouder dan 90 jaar misschien groot is, maar dat we in Nederland vooral veel gebouwen van na 1965 hebben. Denk maar aan de uitbreidingswijken, zoals Purmerend, Zoetermeer en Nieuwegein, die allemaal toe zijn aan een upgrade.

Veel luisterplezier!

Merel