Trippenhuis
in Amsterdam, door Office Winhov
Beeld René de Wit
Office Winhov voltooide deze zomer de renovatie van het Trippenhuis in Amsterdam. Het complex bestaat uit het voormalige woonhuis van de broers Trip dat in de 17de eeuw is gebouwd en de nieuwere aangrenzende panden. In 2015 won de architect samen met renovatiearchitect Hoek Architecture & Preservation de aanbesteding.
Office Winhov voerde de werkzaamheden uit in opdracht van Rijksvastgoed en de Koninklijke Academie van Wetenschappen (KNAW). De laatste is de eigenlijke gebruiker van het pand, maar huurt het al sinds tweehonderd jaar. De opdracht bestond uit een grondige verbouwing van het publieksdeel, het restaureren en brandveilig maken van het monumentale Trippenhuis en het opnieuw inrichten van de kantine voor medewerkers.
Vloeren, wanden en plafonds
De eerste schets die Office Winhov maakte was een analyse van alle bestaande vloeren van het Trippenhuis. Uri Gilad, partnerarchitect bij Winhov vertelt dat elk van de vloeren in het monumentale pand een ander patroon heeft. Omdat ze daarbij telkens in samenhang met wanden en plafonds zijn ontworpen krijgt elke kamer een eigen karakter. Dit principe heeft de architect gebruikt om het publieksdeel van het KNAW vorm te geven.
De ontvangstruimte, garderobe, en lounge zijn ontworpen als een enfilade van ruimten. Ze zijn door tussenliggende deuren van elkaar te scheiden, maar vormen door de royale doorgangen ook één geheel. De terrazzovloeren vormen de drager van het ontwerp.
Ook de gevel en daarmee de relatie van de ruimte tot de straat is onder handen genomen. Office Winhov beoogde het KNAW opener te maken naar de stad. Om dit te bewerkstelligen is de bel-etage van het pand gelijkvloers gemaakt, zijn de ramen vergroot en heeft de ruimte direct achter de façade een representatiever uitstraling gekregen.
Tinbergenzaal
De Tinbergenzaal ligt aan het einde van de enfilade. In de ruimte organiseert het KNAW congressen, lezingen en workshops. Voor de verbouwing werd de zaal in de wandelgangen het crematorium genoemd. De ruimte was donker en somber. Office Winhov liet zich voor het herontwerp van de ruimte inspireren door de Rembrandtzaal in het Trippenhuis waar ooit de Nachtwacht tentoongesteld hing.
Het plafond van de Rembrandtzaal is opgebouwd uit cassetten, beschilderd met verwijzingen naar de wapenhandel van de gebroeders Trip. De houten vloeren zijn parallel aan het plafond in vlakken verdeeld. De cassetten waren ooit schijnbaar door pilasters met Korinthische ornamenten ondersteund.
De lichte kleur van het hout waaruit wanden, plafond en vloer zijn opgebouwd zorgt dat de ruimte een zachtere sfeer heeft gekregen. Het nieuwe eikenhouten plafond van de Tinbergenzaal bestaat uit grote kruisende balken die het plafond in vlakken verdelen. In het midden is een groot daklicht aangebracht.
De lijnen die de balken in het plafond maken zijn doorgezet in de wanden en vloer. De verticale stroken in de wanden zijn in feite luiken. Erachter zijn stopcontacten en bekabeling onzichtbaar weggewerkt. Het is een slim gevonden knipoog naar de Korinthische pilasters.
Ambacht
Office Winhov selecteerde de materialen voor het ontwerp met veel aandacht. De gevelbeplating van de voorzijde van het gebouw en de tuinkamers zijn van gegoten brons. Het verwijst ook naar het gietijzer waarmee de door de broers Trip verhandelde wapens werden gemaakt. De oneffenheden die het maakproces veroorzaakt zorgt dat het materiaal zich subtiel voegt tussen de historische gevels. “Het brons is over 200 alleen maar mooier,” zegt restauratie architect André Hoek over het ontwerp.
De meubels van donker notenhout lopen als een rode draad door de ruimten. Ze zijn door de architect zo ontworpen dat alle installaties in de wandmeubels zijn weggewerkt. Al in de eerste schetsontwerpen voor de vloeren zijn de contouren van de banken, kasten en tafels meegenomen. De terrazzovloeren geven de ruimten een klassieke uitstraling.
De plafondschilderingen van Evi Vingerling zijn eigentijdse varianten op de plafondschilderingen in het Trippenhuis. Ze schildert gestileerde natuurlijke motieven die losjes op het plafond zijn aangebracht binnen de door Office Winhov onwrikbaar solide, met zorg vormgegeven ruimten.
↑ Het ontwerp van de bar
↑ Vanuit de hal van het zeventiende-eeuwse Trippenhuis arriveer je in het publieksdeel van het complex
↑ De verschillende ruimten zijn door glazen deuren van elkaar te scheiden
1 Entreehal
2 Ontvangst
3 Garderobe
4 Bar
5 Lounge
6 Salon
7 Vestibule
8 Tinbergenzaal
9 Restaurant
10 Keuken
11 Opslag goederen
12 Toiletten
↑Doorsnede
↑ Plattegrond begane grond
↑ De lounge van het publieksdeel van het Trippenhuis
↑ De Tinbergenzaal is een multifunctionele zaal voor zowel theatervoorstellingen, workshops als lezingen
↑ Office Winhov ontwierp de ruimten zo dat je altijd naar het licht toe beweegt
↑ De overgang van de lounge naar de salon
Het Trippenhuiscomplex, Amsterdam
Opdrachtgever Rijksvastgoedbedrijf Ontwerp Office Winhov, Amsterdam Medewerkers Joost Hovenier, Uri Gilad, Anna Karina Janssen, Charles Hueber , Carlo van Steen, Steven Reisinger, Rutger van der Meer, Myrsini Alexandridi, Rogier van der Brink, Moniek Kamphuis Ontwerp onderhoud en brandveiligheid in monumentale deel HOEK architecture & preservation AIA, Utrecht Origineel ontwerp Kloveniersburgwal 29-29a Justus Vingboons Adviseur constructie Bouwadviesbureau Strackee, Amsterdam Adviseur E-installaties Aprin, Amersfoort Adviseur W-installaties Lte, Wijchen Adviseur bouwfysica Cauberg Huychen / DPA, Rotterdam Overig advies Archisupport, Amerongen Overig advies Theateradvies, Amsterdam Aannemer bouwkundig Schakel en Schrale, Amsterdam Aannemer installaties BAM, Bunnik Interieurarchitect Office Winhov, Amsterdam Landschapsarchitect (groen dak) Copijn Tuin- en Landschapsarchitecten, Utrecht Beeldend kunstenaar Evi Vingerling, Amsterdam Bruto vloeroppervlakte nieuwe ontvangst incl. Tinbergenzaal 900 m2 Netto vloeroppervlakte nieuwe ontvangst incl. Tinbergenzaal 720 m2 Bruto vloeroppervlakte pand 27-31 7300 m2 Netto vloeroppervlakte pand 27-31 6080 m2 Programma ontvangstruimten en lezingenzaal Voorlopig ontwerp september 2015 Definitief ontwerp oktober 2016 Aanvang bouw september 2017 Oplevering mei 2019